3.2.6 Klinkers: sjwa

Bij de sjwa moet allereerst begripsverwarring worden voorkomen.

1. Enerzijds is er het schriftteken sjwa, dat in bijvoorbeeld de Hebreeuwse Bijbel onder letters kan zijn geschreven. Dat wordt in bepaalde gevallen niet uitgesproken en in andere als de klinker sjwa.
2. Anderzijds is er de klinker sjwa, ook wel 'toonloze e' of 'stomme e' genoemd, die niet alleen in het Hebreeuws en Jiddisj, maar ook in allerlei andere talen wordt gezegd, in het Nederlands bijvoorbeeld op de plaatsen van de onderstreepte letters in de, beroepen, eindig en heerlijk.

De gevallen waarin het teken en de klank voorkomen, vallen niet samen. Bovendien hebben zich ontwikkelingen voorgedaan. Zo wordt in nogal wat gevallen waar het sjwa-teken in het Klassiek-Hebreeuws traditioneel als een sjwa-klank wordt geïnterpreteerd, in de moderne Israëlische uitspraak geen sjwa-klank gezegd. Een naam die ooit S(j)alomo luidde, is eerst Sjelomo geworden (met sjwa-klank) en wordt nu als Sjlomo uitgesproken (zonder sjwa-klank).

Over het sjwa-teken en de sjwa-klank is en wordt veel gediscussieerd. De samenstellers hebben na ampel beraad, gevolgd door meervoudig overleg (zie 5.2.2), besloten om in hoofdzaak in twee gevallen een letter e te schrijven:

1. als de klank in de moderne Israëlische en Jiddisje uitspraak gezegd wordt, en
2. als weglating van een traditioneel geschreven sjwa een on-Nederlandse medeklinkercombinatie zou opleveren.

Zie voor concrete regels met voorbeelden 2.3.3.6.